Sąd Najwyższy kolejny raz po stronie frankowiczów… ale z drobnym błędem…

Ukazało się długo oczekiwane uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2019 roku (Sygn. akt I CSK 242/18), a w nim Sąd Najwyższy kolejny raz potwierdza, że:

  • indeksacja stanowi element główny świadczenia;
  • usunięcie z umowy kursów bankowych powoduje konieczność usunięcia całego mechanizmu indeksacji (zakaz redukcji utrzymującej skuteczność);
  • że indeksacja jest niejednoznaczna;
  • umowa kredytu indeksowanego powinna być wykonywana jako umowa w PLN ze stawką LIBOR;

Godne uwagi jest to, że Sąd Najwyższy w tym wyroku odwołuje się do kilku wcześniejszych wyroków TSUE odnoszących się do braku jednoznaczności przedmiotu głównego umowy.

Ponadto, Sąd Najwyższy wskazuje, że typowy aneks Getin Noble Banku zawierający zmianę kredytu indeksowanego do CHF na kredyt w CHF nie stanowi uznania długu i nie jest nowacją, co oznacza, że klienci z takim aneksami mogą tak samo jak inni dochodzić swoich roszczeń w sądach.

Z czym jednak się nie zgadzam w orzeczeniu SN?

Z brakiem ustalenia nieważności umowy, choć to zapewne wynikało to z tego, że w podstawach skargi kasacyjnej nie było (znowu) ani jednego zarzutu na nieważność umowy z powodu jej sprzeczności z art. 69 prawa bankowego.

A ponadto, z brakiem ustalenia nieważności umowy jako skutku nieuczciwego charakteru mechanizmu indeksacji.

W czym tkwi błąd Sądu Najwyższego?

W błędnej interpretacji art. 6 ust. 1 dyrektywy 93.13.

Art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13:

„Państwa Członkowskie stanowią, że na mocy prawa krajowego nieuczciwe warunki w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami nie będą wiążące dla konsumenta, a umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała strony, jeżeli jest to możliwe po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków.”

I tę przesłankę „możliwości obowiązywania umowy po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków umownych” Sąd Najwyższy sprowadził do oceny bytu prawnego samej umowy na podstawie jej treści, a orzecznictwo TSUE wielokrotnie odnosiło się do tej przesłanki łącząc się z możliwością wykonania umowy w świetle przepisów prawa wewnętrznego.

Sąd Najwyższy ocenił możliwość utrzymania umowy wyłącznie na gruncie samej pozostałej treści umowy niesłusznie pomijając konieczność zbadania istnienia takiej kadłubowej umowy w świetle przepisów prawa krajowego.

Sąd Najwyższy wskazał:

„Sąd Najwyższy podziela pogląd Sądu Apelacyjnego, zgodnie z którym wstanie faktycznym sprawy eliminacja abuzywnej klauzuli waloryzacyjnej nie doprowadzi do upadku umowy w pozostałym zakresie. Dla oceny tej kwestii nie ma bezpośredniego znaczenia fakt, że wymieniona klauzula określała świadczenie główne stron. Należy wprawdzie przyznać, że eliminacja postanowienia określającego takie świadczenie częściej prowadzić będzie do upadku umowy w całości niż eliminacja postanowienia niezwiązanego ze świadczeniem głównym, ale fakt ten sam w sobie jest bez znaczenia, jeżeli na podstawie pozostałych postanowień możliwe jest określenie praw i obowiązków stron.”

Czyli, dla oceny tego czy umowa może nadal obowiązywać Sąd Najwyższy odwołuje się wyłącznie do pozostałej treści umowy zbyt dosłownie i błędnie interpretując art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13, podczas gdy z utrwalonego orzecznictwa TSUE (C-618/17, C‑421/14 i inne) wynika, że przy badaniu czy umowa może pozostać w mocy bez nieuczciwego warunku trzeba uwzględnić nie tylko samą treść tej umowy (jak uczynił SN) ale czy ta pozostała treść umowy nadaje się do wykonania w świetle przepisów prawa wewnętrznego („Umowa ta powinna bowiem w zasadzie nadal obowiązywać, bez jakiejkolwiek zmiany innej niż wynikająca z uchylenia nieuczciwych warunków, o ile takie dalsze obowiązywanie umowy jest prawnie możliwe zgodnie z zasadami prawa wewnętrznego.”) i tu pole do popisu dla prawników reprezentujących kredytobiorców aby, jeśli tym ostatnim zależy, wykazali, że na gruncie przepisów prawa krajowego taka umowa nie może się ostać.

W sądach podnosimy, iż umowa kredytu w PLN ze stawką LIBOR narusza szereg przepisów prawa krajowego.

Barbara Garlacz – radca prawny

Tagi:

powrót

Zestawienia wyroków Kancelarii GARLACZ znajdą Państwo w zakładce Blog.

Nasze wygrane miarą naszej skuteczności!

Zapraszamy!

Strona wykorzystuje pliki cookies. Polityka prywatności

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close